Menu bar

4 March 2012

ၾကိဳမျမင္ နိုုင္ေသာ အရာမ်ား

အင္တာနက္ သတင္းမ်ားမွ ဆရာဦးေနဝင္းေမာင္ နွလံုုးေရာဂါနဲ. ဆံုုးပါးသြားရတဲ့ အေၾကာင္း တေလာေလးကမွ ဖတ္လိုုက္ရပါတယ္။ တခ်ိဳ.ကလဲ အင္တာနက္ သတင္းေတြမွာ ဝိတိုုရိယ ေဆးရံုုမွ ဆရာဝန္ငယ္ေလးကိုု အျပစ္တင္ၾကသလိုု၊ တခ်ိဳ.ကလဲ ျမန္မာက်န္းမာေရး စနစ္ၾကီးတခုုလံုုးကိုု ေဝဖန္ထားတာေတြကိုု ဖတ္လိုုက္ရပါတယ္။ 

ဒါနဲ.ပဲ လတ္တေလာ ကိုုယ္ေတြ. ၾကံဳရ ၾကားရတဲ့ ဒီေဆးေလာကရဲ. ခန္.မွန္းလိုု. မရနိုင္တဲ့ အေၾကာင္းမ်ားကိုု နဲနဲ ေရးခ်င္စိတ္ ေပါက္လာပါတယ္။ 

အယင္တပတ္က အသက္ ၃၀ ေလာက္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားတေယာက္ ရင္ပတ္ထဲ ေအာင့္တာနဲ. အေရးေပၚ (ambulance) ကိုုေခၚပါတယ္။ အေရးေပၚ လူနာတင္ယဥ္နဲ. ေဆးပညာ အေရးေပၚကုုထံုး သင္းၾကားျပီး လူနာေတြကိုု ေရွးဦးျပဳစုု ကုုသရတဲ့၊ ဒီမွာေတာ့ ပါရာမက္ဒစ္ (Paramedics) ရယ္လိုု.ေခၚတဲ့ သူေတြ ေရာက္လာပါတယ္။ နွလံုုးစမ္းသပ္မွဳနဲ. အီးစီဂ်ီ (ECG) လုုပ္ျပီးတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဘာေျပာင္းလဲမွဳ၊ ဒါမွမဟုုတ္ ပံုုမွန္မဟုုတ္တာေတြကိုု မေတြ.ခဲ့ပါဘူး။ 

အဲဒီေတာ့ ဒီပါရာမက္ဒစ္ေတြဟာ လူနာေလးကိုု အနီးဆံုုး ေဆးရံုုငယ္ေလးကိုု ေခၚလာပါတယ္။ အဲ  ေဆးရံုုလဲေရာက္ေရာ လူနာေလးခမ်ာ ရင္ပတ္ေတြ ပိုုေအာင့္လာပါေရာ။ ဒါနဲ. အီးစီဂ်ီ ေနာက္တခုု ထပ္ဆြဲၾကည့္ေတာ့ အဲဒီမွာ ပံုုမွန္မဟုုတ္ေတာ့တဲ့ ေျပာင္းလဲမွဳေတြ ေတြ.ေနရပါျပီ။ ဆိုုလိုုတာကေတာ့ ဒီလူနာေလးမွာ နွစ္လံုုးေသြးေၾကာ ပိတ္ေနျပီေပါ့။ ကုထံုးကေတာ့ ပိတ္ေနတဲ့ ေသြးခဲကိုု ေပ်ာ္ေအာင္ ေဆးေပးရင္ေပး။ ဒါမွမဟုတ္ ခြဲစိတ္မွဳ အေသးစားေလးနဲ. ေသြးေၾကာကိုု ျပန္ပြင့္ေအာင္ လုုပ္ရပါတယ္။ ဒါကိုု ျပိဳင္မာရီ ပီစီအိုုင္ (Primary PCI) လိုု.ေခၚပါတယ္။ လုုပ္တာကေတာ့ ေပါင္ရင္း ဒါမွမဟုုတ္ လက္ေကာက္ဝတ္ မွေန ဂိုုက္တန္နဲ. ပိုုက္ေခ်ာင္း ေသးေသးေလး ထဲ့ျပီးေတာ့ နွစ္လံုုးေသြးေၾကာနား ေရာက္ေအာင္သြား။ ပိ္တ္ေနတဲ့ ေနရာကိုု ရွာျပီးေတာ့ ပိတ္ေနတဲ့ ေသြးခဲကိုု ရွင္းထုတ္ဖိုု. လုုပ္ရင္လုုပ္၊ ဒါမွမဟုတ္ စတန္. (Stent) လိုု.ေခၚတဲ့ ပိုုက္ေသးေသးေလး ထားခဲ့ျပီး ဒီနွလံုုးေသြးေၾကာကိုု ျပန္ဖြင့္ ထားခဲ့ရပါတယ္။ 

က်မတိုု.ရဲ. လူနာေလးအေၾကာင္း ျပန္ေျပာရင္၊ သူ.ကိုု အျမန္ဆံုုး နွလံုုးေဆးရံုုၾကီးကိုုပိုု.ျပီး ပီစီအိုုင္ (PCI) လုုပ္ဖိုု. ျပင္ဆင္ၾကပါတယ္။ အေရးေပၚယဥ္နဲ. ျပန္ေခၚသြားတုုန္း လမ္းမွာ ဒီလူနာေလးရဲ. နွလံုုးဟာ ရပ္သြားပါေတာ့တယ္။ ဒါနဲ. ရင္ပတ္ေပၚ တက္ဖိ ေဆးေတြေပး၊ စီပီအာ (CPR) လုုပ္ျပီး ဒီလူနာေလးရဲ. နွလံုုးျပန္ခုုန္ေစဖိုု. က်ိဳးစားၾကပါတယ္။ လူနာတင္ယဥ္ၾကီးကလဲ ေနာက္ျပန္လွဲ.ျပီး လူနာေလးကိုု ေဆးရံုုငယ္ေလးဆီကိုု ျပန္ေခၚလာတာေပါ့။ အဲေဆးရံုုလဲ ျပန္ေရာက္ေရာ လူနာေလးရဲ. နွလံုုးက ျပန္ခုုန္လာပါေရာ။ ဒါနဲ.  ကဲ နွလံုုးအထူးကုုမ်ားဆီ ျပန္ေခၚသြားဖိုု. တခါ ထပ္လုုပ္ရျပန္ပါတယ္။ ဒီတေခါက္ေတာ. အားလံုုး ျငင္းၾက ခုုန္ၾက။ ဘယ္လုုိ သူ.ကိုု နွလံုုးခြဲတဲ့ အေဆာင္ (Lab)ကိုု ေရာက္ေအာင္ သယ္ရပါ့မလဲရယ္ေပါ့။ ေနာက္ဆံုုးမွာေတာ့ လူနာေလးဟာ ေခ်ာေခ်ာခ်ဴခ်ဴ လိိုုအပ္တဲ့ ကုုသမွဳေတြ နွလံုုးကုုသေဆာင္မွာ ကုုသျပီး ခုုေတာ့ ေဆးရံုုက ဆင္းသြားပါျပီ။ ေျပာရရင္ေတာ့ အသက္တေခ်ာင္း စုုေပါင္း အင္အားနဲ. ကယ္တင္ခဲ့ လိုုက္နိုုင္တယ္ေပါ့။

ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ ၁၄နွစ္ အရြယ္ ကေလးငယ္ေလးရယ္ပါ။ ေဆးရံုုရဲ. အေရးေပၚ ဌာန ထဲကိုု သူ.ဖခင္နဲ. အတူ လမ္းေလ်ွာက္ ဝင္လာပါတယ္။ ေနလိုု.သိပ္မေကာင္ဘူး။ ဗိုုက္နဲနဲ ေအာင့္ေနတယ္လိုု. ေျပာပါတယ္။ အဲလိုုနဲ. နာရီဝက္အတြင္းမွာ ဒီကေလးရဲ. နွလံုုး ခုုန္တာ ရုုတ္တရက္ ရပ္သြားပါတယ္။ စီပီအာ (CPR) ေတြလုုပ္ျပီး ေတာ့ ကေလးဟာ နွလံုုးေတာ့ ျပန္ခုုန္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသက္ေတာ့ စက္နဲ. ရွူေအာင္ လုုပ္ထားရတယ္။ ေနာက္ CT/MRI လိုု.ေခၚတဲ့ အထူးဓါတ္မွန္ ေတြနဲ. ဆက္လက္ စစ္ေဆးခ်က္ေတြ ထြက္လာေတာ့မွ၊ လည္ပင္းနားက ေသြးေၾကာတခုု ပိတ္သြားတာတဲ့။ ဘယ္လိုုလုုပ္ ျပီး ၁၄နွစ္ အရြယ္ေလးက ေသြးေၾကာပိတ္သြားတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ရတယ္ ဆိုုတာေတာ့ ဒီေဆးပညာနဲ. ေျဖရွင္းခ်က္ ထုုတ္နိုုင္ပါ့မလား မသိပါ။ 

ဆရာတေယာက္ ကလဲ သူ.ရဲ. လူနာတေယာက္ အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပ ဖူးပါတယ္။ ၁၆နွစ္ အရြယ္  ကေလးမေလး ေဆးရံုုကိုု ေခါင္းကိုုက္ လိုု. ဆိုုျပီးလာျပတယ္တဲ့။ အားလံုုး စမ္းသပ္ စစ္ေဆးခ်က္ေတြက ပံုုမွန္ေတြပဲတဲ့။ ဒီေတာ့လဲ သူမကိုု ပံုုမွန္ ေခါင္းကိုုက္တာပါပဲေလ ဆိုုျပီး အိမ္ျပန္လႊတ္လိုုက္ပါတယ္။ ေနာက္တေန. မနက္မွာေတာ့ ဒီကေလးမေလးဟာ အိပ္ယာထဲမွာ လံုုးဝ အသက္မရွိေတာ့တာ ေတြ.ရတယ္တဲ့။ ေသျပီး ခြဲစိတ္တဲ့ (Post mortem) စစ္ေဆးမွဳေတြမွာလဲ ဘာျဖစ္လိုု. ဆံုုးပါးသြားတာလဲ ဆိုုတာ အေျဖရွာမရေသးပါဘူး။

အဲဒီလိုုပဲ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ ကလဲ ေခါင္းကိုုက္တယ္ဆိုုတဲ့ လူနာတေယာက္ကိုု ေခါင္းကိုုက္ ေျပေဆးေလးေပးျပီး အိမ္ျပန္ခုုိင္းလိုုက္တာ။ မသက္သာလိုု. ေနာက္မွ CT ဓါတ္မွန္ ရိုုက္လိုုက္ေတာ့မွ အဲဒီလူနာ ဦးေဏွာက္ ကင္ဆာျဖစ္ေနတာကိုု ေတြ.ရပါေတာ့တယ္။ က်မတိုု.ဆီ တေန. တေန. ေခါင္းကိုုက္တယ္ ဆိုုျပီးလာျပတာ ဒုုနဲ.ေဒး။ အားလံုုးကိုု CT ဓါတ္မွန္ ရိုုက္ဖိုု.က မျဖစ္နိုုင္ပါ။ အေမရိကားမွာေတာ့ က်န္းမာေရး အာမခံ (Insurance) နဲ.ေပးတာဆိုုေတာ့ စစ္ေဆး စမ္းသပ္ခ်က္ေတြ ပိုုလုုပ္ၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီလိုု ဥပမာေပး ေျပာစရာေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီးပါ။ ဘုုရားေဟာ တရားကဲ့သိုု. “ေကြးေသာလက္ မဆန္.မွီ။ ဆန္.ေသာလက္မေကြးမွီ” လူတေယာက္ဟာ ဘာမဆိုုျဖစ္သြားနိုုင္ပါတယ္။ ဆရာဝန္လဲ လူသားေပမိုု. အမွားလဲ ျပဳမိနိုုင္ပါတယ္။ တျခားေသာ သူေတြ အမွားျပဳမိက ျပင္ရန္လြယ္ေပမယ့္ ဆရာဝန္ေတြ မွားက အသက္တခုုနွင့္ ရင္းနွီး နိုုင္တာေၾကာင့္ က်မတိုု.တေတြ ပိုုလိုု. သတိထားၾကရပါမယ္။ ဒီလိုု သတိထားတာေတာင္မွ အမွားတခုု ျဖစ္က တေယာက္ကိုု တေယာက္ ပံုုခ် အျပစ္တင္ေနမယ့္ အစား အားလံုုး ဝိုုင္းျပီး ေနာင္ကိုု ဘယ္လိုု ပုိေကာင္းေအာင္ လုုပ္ရမယ္လိုု. သံုုးသပ္မိ ၾကမယ္ဆိုုရင္ျဖင့္ ....။