တေလာက ထြက္လာတဲ့ စာေစာင္တခ်ိဳ.မွာ ေဖၚျပထားတဲ့ နာတာရွည္ ခါးနာတတ္သူေတြနဲ. ရက္ ၁၀၀ ပိုးသတ္ေဆးကုထံုးကို လူအေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္ဝင္တစားရွိလွ ပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုုင္ငံမွာ ခါးနာတဲ့သူေတြ အလြန္ေပါပါတယ္။ ေနမေကာင္းလို. အလုပ္မလုပ္နိုင္တဲ့ Off Sick ေခၚရတဲ့ ေရာဂါေတြထဲမွာ ခါးနာတာက နံပါတ္ ၁ ကေန ၅ အတြင္းမွာ ရွိပါတယ္။ ေဆးရံုု ေဆးခန္းမွာေတြ.ရတဲ့ လူနာေတြ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ ေတြမွာလဲ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ခါးနာတတ္သူေတြ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။
ပံုမွန္ဆိုရင္ ခါးနာတတ္သူေတြကို exercises (အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ က်မတို. ေခၚတဲ့ Core muscle exercises/ Core stability exercises) ဆိုတာေတြနဲ. သက္သာေအာင္ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ေအာင္ သင္ျပ ရွင္းျပ ရပါတယ္။ တခ်ိဳ.လဲ သက္သာသြားျပီး တခ်ိဳ.ၾကေတာ့လဲ Private Physio/ Chiropracter ဆိုုတာေတြနဲ. အပ္စိုက္တာ၊ နွိပ္တာ၊ အဆစ္ေတြ ေလ်ာ့ေအာင္ manipulation ဆိုတာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး စမ္းသပ္ ကုၾကတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ေပ်ာက္တဲ့သူ ရွိသလို ဆရာမ်ား သားေသ၊ ပိုဆိုုးျပီး နာတာရွည္ ျဖစ္ကုန္တာေတြကလဲ အလြန္မ်ားတာကိုး။ ခက္တာက ဒီနိုုင္ငံမွာ Benefits/ compensation ဆိုတာေတြက ရွိေတာ့ အလုပ္မလုပ္နိုင္ရင္ အစိုးရ ေထာက္ပံ့စာနဲ.သက္ေတာင့္သက္သာ အိမ္မွာေနျပီး ေကာင္းေကာင္း စားလို. ေနလို.ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တခ်ိဳ.ကလဲ ေရာဂါ မသက္သာခ်င္ေတာ့ ..။ အဲဒီေတာ့ အခက္ေတြ.တာ က်မတို.လို က်န္းမာေရး နယ္ထဲကသူေတြ။
ခါးနာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ခါးမွာ Vertebra ဆိုတဲ့ အရိုုးေလးေတြရွိပါတယ္။ vertebra ေတြရဲ. ၾကားမွာ Disc ဆိုတဲ့ အရိုးပါး ဂ်က္လီ အိပ္ကေလးေတြ ရွိပါတယ္။ vertebra ေတြ ၾကားထဲကေန အာရံုုေၾကာေလးေတြ ထြက္လာျပီး ေျခေထာက္ထဲကို သြားၾကတယ္။ vertebras အရိုုးေတြ သူ.ေနရာ တက်ရွိေအာင္ ေထာက္ခံေပးထားတဲ့ ၾကြက္သား အရြတ္(fascia) ဆိုတာေတြကလဲ ရွိပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ခါးနာတာ ေဘးေထာက္ခံထားတဲ့ ၾကြက္သား အရြတ္ေတြက နာတာလား (က်မတိုေခၚတဲ့ Mechanical back pain)။ Disc ကေလး ေပါက္သြား က်ြန္သြားျပီး နာတာလား။ ခါးမွာ အာရံုုေၾကာညွပ္မိျပီးနာတာလား အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ရွင္းရရင္ စာအလြန္ ရွည္သြားမွာမို .... အားလံုုး ေက်ာ္ခ်ပါျပီ။
အခုုေျပာမွာက Disc ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ခါးနာတတ္သူေတြ။ Disc က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေပါက္သြားျပီး အထဲက ဂ်ယ္လီလို အရာေလးေတြ ကၽြန္ထြက္လာျပီး ေဘးမွာရွိတဲ အာရံုုေၾကာေလးေတြကိုု သြားဖိမိတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ. လူနာေတြကေတာ့ ဘာမွ လုုပ္စရာမလို အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ. အမွ် ေပ်ာက္သြားတတ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ.လူနာေတြမွာေတာ့ steoid နဲ. Nerve Block ေဆးထိုးေပးရတာ၊ ဒါမွမသက္သာေသးရင္ ခြဲကုရတဲ့ Microdiscetomy (ကၽြန္ေနတဲ့ disc ေနရာေလး လွီးထုုတ္ပစ္တာ) Vertebra fusion (disc တခုလံုုး ဖယ္ထုုတ္ျပီး အရိုုး ၂ခု ဆက္လိုက္တာ) ဆိုုတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ရပါတယ္။
အဲဒီမွာ သုေတသန အုပ္စုု တစုုက ေတြ.လာတာ လူနာအမ်ားစုရဲ. ဖယ္ထုတ္လိုက္တဲ့ disc မွာ Propionbacterium acnes လို.ေခၚတဲ့ ပိုးဝင္ေနတာ ေတြ.ရတယ္တဲ့။
ဒါနဲ. လူနာ အုပ္စု တစု (Disc ကၽြန္ျပီး ၆လေက်ာ္ ခါးနာသူမ်ား၊ MRI scan မွာ disc protrusion + Modic changes (ေဘးက vertebra အရိုုးမွာ ေရာင္ေနတာ) ရွိတဲသူေတြ) စုုျပီး ရက္ ၁၀၀ ပိုးသတ္ေဆး (Amoxicillin + Clavulanic acid 500/125) ကိုေပးၾကည့္ပါတယ္။ ၆လ၊ ၉လ၊ ၁နွစ္ follow up မွာ ပိုးသတ္ေဆး ေသာက္တဲ့ သူေတြက Placebo ေသာက္သူေတြထက္ သိသိသာသာ ေတာ္ေတာ္ သက္သာလာတာ ေတြ.ရသတဲ့။
စာေရးပ်င္းေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ အေသးစိပ္ေတာ့ မေရးေတာ့ပါ။ ဒါေပမယ့္ေတြးမိတာက ျမန္မာနိုုင္ငံမွာလိုု ပိုုးသတ္ေဆး အကန္းအသပ္ အတားအျမစ္ မရွိ တြင္တြင္သံုုးျပီး Physio ေကာင္းေကာင္း မရွိတဲ့ နိုင္ငံလိုမ်ိဳးမွာ ဒါဟာ နာတာရွည္ ခါးနာသူေတြအတြက္ ပုုစၦာ အေျဖ တခုမ်ား ျဖစ္လာ မလားလို.ပါ။
အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုုင္ငံမွာ ခါးနာတဲ့သူေတြ အလြန္ေပါပါတယ္။ ေနမေကာင္းလို. အလုပ္မလုပ္နိုင္တဲ့ Off Sick ေခၚရတဲ့ ေရာဂါေတြထဲမွာ ခါးနာတာက နံပါတ္ ၁ ကေန ၅ အတြင္းမွာ ရွိပါတယ္။ ေဆးရံုု ေဆးခန္းမွာေတြ.ရတဲ့ လူနာေတြ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ ေတြမွာလဲ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ခါးနာတတ္သူေတြ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။
ပံုမွန္ဆိုရင္ ခါးနာတတ္သူေတြကို exercises (အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ က်မတို. ေခၚတဲ့ Core muscle exercises/ Core stability exercises) ဆိုတာေတြနဲ. သက္သာေအာင္ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ေအာင္ သင္ျပ ရွင္းျပ ရပါတယ္။ တခ်ိဳ.လဲ သက္သာသြားျပီး တခ်ိဳ.ၾကေတာ့လဲ Private Physio/ Chiropracter ဆိုုတာေတြနဲ. အပ္စိုက္တာ၊ နွိပ္တာ၊ အဆစ္ေတြ ေလ်ာ့ေအာင္ manipulation ဆိုတာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး စမ္းသပ္ ကုၾကတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ေပ်ာက္တဲ့သူ ရွိသလို ဆရာမ်ား သားေသ၊ ပိုဆိုုးျပီး နာတာရွည္ ျဖစ္ကုန္တာေတြကလဲ အလြန္မ်ားတာကိုး။ ခက္တာက ဒီနိုုင္ငံမွာ Benefits/ compensation ဆိုတာေတြက ရွိေတာ့ အလုပ္မလုပ္နိုင္ရင္ အစိုးရ ေထာက္ပံ့စာနဲ.သက္ေတာင့္သက္သာ အိမ္မွာေနျပီး ေကာင္းေကာင္း စားလို. ေနလို.ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တခ်ိဳ.ကလဲ ေရာဂါ မသက္သာခ်င္ေတာ့ ..။ အဲဒီေတာ့ အခက္ေတြ.တာ က်မတို.လို က်န္းမာေရး နယ္ထဲကသူေတြ။
ခါးနာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ခါးမွာ Vertebra ဆိုတဲ့ အရိုုးေလးေတြရွိပါတယ္။ vertebra ေတြရဲ. ၾကားမွာ Disc ဆိုတဲ့ အရိုးပါး ဂ်က္လီ အိပ္ကေလးေတြ ရွိပါတယ္။ vertebra ေတြ ၾကားထဲကေန အာရံုုေၾကာေလးေတြ ထြက္လာျပီး ေျခေထာက္ထဲကို သြားၾကတယ္။ vertebras အရိုုးေတြ သူ.ေနရာ တက်ရွိေအာင္ ေထာက္ခံေပးထားတဲ့ ၾကြက္သား အရြတ္(fascia) ဆိုတာေတြကလဲ ရွိပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ခါးနာတာ ေဘးေထာက္ခံထားတဲ့ ၾကြက္သား အရြတ္ေတြက နာတာလား (က်မတိုေခၚတဲ့ Mechanical back pain)။ Disc ကေလး ေပါက္သြား က်ြန္သြားျပီး နာတာလား။ ခါးမွာ အာရံုုေၾကာညွပ္မိျပီးနာတာလား အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ရွင္းရရင္ စာအလြန္ ရွည္သြားမွာမို .... အားလံုုး ေက်ာ္ခ်ပါျပီ။
အခုုေျပာမွာက Disc ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ခါးနာတတ္သူေတြ။ Disc က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေပါက္သြားျပီး အထဲက ဂ်ယ္လီလို အရာေလးေတြ ကၽြန္ထြက္လာျပီး ေဘးမွာရွိတဲ အာရံုုေၾကာေလးေတြကိုု သြားဖိမိတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ. လူနာေတြကေတာ့ ဘာမွ လုုပ္စရာမလို အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ. အမွ် ေပ်ာက္သြားတတ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ.လူနာေတြမွာေတာ့ steoid နဲ. Nerve Block ေဆးထိုးေပးရတာ၊ ဒါမွမသက္သာေသးရင္ ခြဲကုရတဲ့ Microdiscetomy (ကၽြန္ေနတဲ့ disc ေနရာေလး လွီးထုုတ္ပစ္တာ) Vertebra fusion (disc တခုလံုုး ဖယ္ထုုတ္ျပီး အရိုုး ၂ခု ဆက္လိုက္တာ) ဆိုုတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ရပါတယ္။
အဲဒီမွာ သုေတသန အုပ္စုု တစုုက ေတြ.လာတာ လူနာအမ်ားစုရဲ. ဖယ္ထုတ္လိုက္တဲ့ disc မွာ Propionbacterium acnes လို.ေခၚတဲ့ ပိုးဝင္ေနတာ ေတြ.ရတယ္တဲ့။
ဒါနဲ. လူနာ အုပ္စု တစု (Disc ကၽြန္ျပီး ၆လေက်ာ္ ခါးနာသူမ်ား၊ MRI scan မွာ disc protrusion + Modic changes (ေဘးက vertebra အရိုုးမွာ ေရာင္ေနတာ) ရွိတဲသူေတြ) စုုျပီး ရက္ ၁၀၀ ပိုးသတ္ေဆး (Amoxicillin + Clavulanic acid 500/125) ကိုေပးၾကည့္ပါတယ္။ ၆လ၊ ၉လ၊ ၁နွစ္ follow up မွာ ပိုးသတ္ေဆး ေသာက္တဲ့ သူေတြက Placebo ေသာက္သူေတြထက္ သိသိသာသာ ေတာ္ေတာ္ သက္သာလာတာ ေတြ.ရသတဲ့။
စာေရးပ်င္းေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ အေသးစိပ္ေတာ့ မေရးေတာ့ပါ။ ဒါေပမယ့္ေတြးမိတာက ျမန္မာနိုုင္ငံမွာလိုု ပိုုးသတ္ေဆး အကန္းအသပ္ အတားအျမစ္ မရွိ တြင္တြင္သံုုးျပီး Physio ေကာင္းေကာင္း မရွိတဲ့ နိုင္ငံလိုမ်ိဳးမွာ ဒါဟာ နာတာရွည္ ခါးနာသူေတြအတြက္ ပုုစၦာ အေျဖ တခုမ်ား ျဖစ္လာ မလားလို.ပါ။