အားကစားသမားနဲ. အာဟာရ

မေန.က က်မ အမ်ိဳးသားက ေျပာတယ္။ သူသတင္း စာေစာင္တခုမွာ ဖတ္ရတာ ျမန္မာ အားကစားသမားေတြ ျပိဳင္ပြဲဝင္ဖို. အတြက္ ေလ့က်င့္ဖို. စခန္းထိုး Camp လုပ္ရင္ အစားေတြ တအားေကၽြးတယ္တဲ့။ အဲဒီေတာ့ အားကစား သမားေတြ လာတုုန္းက ခပ္ပိန္ပိန္ရယ္၊ camp က ျပန္သြားရင္ ဝတုတ္ၾကီးေတြ ျဖစ္သြားၾကတယ္တဲ့။ ဒီသတင္း က်မကိုယ္တုိင္ ဖတ္ရတာ မဟုတ္သလို ဘယ္ေလာက္မွန္သလဲ ဆိုတာလဲ က်မမသိပါ။

က်မေတာ့ အားကစားသမား Training ကိုလာျပီး ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္လာတယ္ ဆိုတာ ျဖစ္နုိင္မယ္ မထင္။ ဒီသတင္း တကယ္ မွန္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ တခုထဲေသာ ျဖစ္နုိင္ေျခက အားကစားသမားေတြ ေလ့က်င့္ဖို.လာေပမယ့္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့က်င့္တာ ကစားတာ မလုပ္ၾကလို.။ ဒါမွမဟုတ္ စားတဲ့ အစားအစာေတြက က်န္းမာေရးနဲ. မညီညြတ္လို. ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ ဆီျပန္စာေတြ အစားမ်ားျပီး အစာမေက်နိုင္၊ အဲဒီေတာ့ Training ေကာင္းေကာင္း မလုပ္နိုင္ ဆိုတာ မ်ိဳးလိုေပါ့။

က်မေတာ့ ဒီက အားကစားပြဲေတြရဲ. Training Camp ေတြကုိ ဆရာဝန္ အေနနဲ. လိုက္သြားရတိုင္း ဝိတ္က်ရင္က် မက်ရင္ေတာင္ ပိုက်န္းမာလာတယ္ ဆိုတဲ့ ခံစားခ်က္နဲ. ျပန္လာရတာ မ်ားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ သူတို. ေကၽြးတဲ့ အစားအေသာက္ေတြက အာဟာရနဲ. အလြန္ ညီညြတ္တာကိုး။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသားငါး အသီးအနွံ တကယ္ စံုလင္စြာ ပါတာကိုး။ အစားကို ေလွ်ာ့စားစရာကို မလို။ မနက္စာ၊ ေန.လည္စာ၊ ညေနစာ၊ ညအိပ္ယာမဝင္မွီ အစာ အျပင္၊ ျပိဳင္ပဲြ သို.မဟုတ္ ေလ့က်င့္ခန္း မသြားမွီ တနပ္၊ တေန. ၅နပ္ စားရတာေတာင္ ဘယ္သူမွ အေလးခ်ိန္ တက္လာတယ္ရယ္လုိ. မရွိ။ တကယ္ေျပာတာပါ ပန္းကန္ အေမာက္ တေန. ၅နပ္စားရတာ။ အားကစားသမားေတြဆို ေမာေမာနဲ. ၂ပန္းကန္ ၃ပန္းကန္ စားၾကတဲ့  အျပင္ သူတို.အတြက္ training ျပီးတိုင္း Amino acids နဲ. Carbohydrate ေတြ အမ်ားၾကီးပါတဲ့ Recovery Drinks ေတြ ေသာက္ၾကပါေသးတယ္။ မနက္ခင္းတိုင္းလဲ က်မတို. ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ခ်ိန္တာ ခႏၱာကိုယ္ ေရဓါတ္ တိုင္းဖို.ဆီးစစ္တာ ((Dehydration) ဆိုတာေတြ လုပ္ရပါတယ္။  

သုေတသန သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ အရ ေဘာလံုးသမား ေဘာလံုးပြဲ တပြဲကန္ရင္ အင္နာဂ်ီ ကယ္လိုရီ ၁၅၀၀ ေလာက္ ပ်မ္းမွ် ကုန္တယ္တဲ့။ အဲဒီ ကယ္လိုရီ ပမာဏဟာ က်မတို. မိန္းကေလးေတြမွာ (ဘာေလ့က်င့္ခန္းမွ မလုပ္ပဲ) တေန.တာ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကယ္လိုရီ နဲ. ညီမွ်ပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေလး ျပန္ေျပာရရင္ ေဘာလံုး တပြဲကန္လိုက္တဲ့ အတြက္ အင္နာဂ်ီ ကုန္သြားတာ ျပန္ျဖည့္စီးဖို. ဆိုရင္ အနဲဆံုး က်မတို. မိန္းကေလးေတြ တေန.တာ စားေသာက္တဲ့ အစာ အားလံုးရဲ. ၂ဆ ျပန္စားေပးဖို.လိုအပ္ ပါတယ္။ ကဲ အဲဒီေတာ့ တေန. အနဲဆံုး ၃ခ်ိန္ေလာက္ ေလ့က်င့္ရတဲ့ (ေဘာလံုးပြဲ ၃ပြဲတာေလာက္ရွိတဲ့) Training camp မွာ ၁ပတ္လာ ေနလိုက္လို. ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေတြ တက္ျပီး ျပန္သြားရတယ္ ဆိုတာ ဘယ္လို ျဖစ္နုိင္မွာလဲ ေနာ္။

ေတြးမိတဲ့ အေတြးေလး တခုရယ္ပါ။

ျမန္မာနိုင္ငံ နဲ. ဆက္သြယ္ေရး

ဒီေန. အိမ္က အေဖ အေမဆီကို ဖုန္းဆက္တာ လိုင္းက အသံ မၾကည္လင္၊ ေျပာလို.ကမေကာင္း။ အရင္ တပတ္က ဆက္တုန္းကလဲ အဲလိုပဲ လုိင္းက ျပဳတ္က်က်သြားတာနဲ. ေသေသခ်ာခ်ာ စကားမေၿပာလိုက္ရ။ 

ဒီၿပႆနာက က်မ ဒီအဂၤလန္ေရာက္ျပီးထဲက ေတြ.ၾကံဳရတဲ့ ျပႆနာ။ ဒီနုိင္ငံမွာ ဖုန္းလိုင္းယူေတာ့ ဖုန္းလိုင္းနဲ.အင္တာနက္ ကုမၺဏီေတြကေန “နုိင္ငံျခားေခၚတာ ရွိလား။ ရွိရင္ ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ. ရေအာင္လုပ္ေပးမယ္” ဆိုျပီး မၾကာခဏ ေၾကာ္ျငာ ဝင္တတ္ပါတယ္။ ဥပမာ တလ ၁ ေပါင္ပိုေပးရင္ အေမရိကကို အလကား ေခၚလို.ရမယ္။ တလ ၅ေပါင္ပိုေပးထားရင္ နုိင္ငံေပါင္း ၇၀ေက်ာ္ကို အလကား ေခၚလို.ရမယ္၊ တခ်ိဳ.ဆို နုုိင္ငံေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္၊ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ပထမေတာ့ က်မလဲ အေၾကာင္းမသိေတာ့ အင္းေကာင္းတာေပါ့။ အိမ္ကို မၾကာခဏ ဖုန္းေခၚတာ တခါတေလ ၁လ ေပါင္ ၂၀၀ေတာင္ ေက်ာ္သြားတတ္ေသးတာေလ။ ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ. ရမယ္ဆိုေတာ့ ဝမ္းသာအားရေပါ့။ အဲဒါနဲ. အေရာင္းေကာင္တာက လူကလဲ သူ ေရာင္းရေတာ့မယ္ဆိုျပီး ဝမ္းသာအားရ အိမ္က ဘယ္နိုုင္ငံမွာလဲ ေမးပါေရာ။ ျမန္မာနိုင္ငံဆုိေတာ့ သူ.ခင္ဗ်ာ အခ်ိန္အေတာ္ ၾကာၾကာ ေခါင္းကုတ္ ရွာေဖြျပီးေနာက္ ... “ေဆာရီးပါ ျမန္မာနိုုင္ငံေတာ့ ဒီလို ေလွ်ာ့ေပးလို.ရတဲ့ နိုင္ငံေတြအထဲ မပါပါဘူး” ဆိုတဲ့ အေျဖကိုၾကားရတာပါဘဲ။ 

ဒီလိုနဲ. မၾကာခဏဆိုသလုိ ေၾကာ္ျငာတတ္ၾကတာ၊ ၁ခါက ၂ခါ၊ ၃ခါ ထပ္လာေတာ့ က်မလဲ အေရထူလာျပီေပါ့။ ေနာက္ သူတုိ. ေၾကာ္ျငာဝင္ရင္ “ငါတို. နိုုင္ငံက သူမတူ၊ ထူးျခားတဲ့ နိုုင္ငံ၊ နင္တိုဘာသာ နိုုင္ငံေပါင္း ၂၀၀ မက ၃၀၀ျဖစ္ျဖစ္ တကမၻာလံုးပဲ ေလွ်ာ့ေစ်းေပးေပး တို.နိုုင္ငံေတာ့ ပါမွာ မဟုတ္လို.” ေျပာျပရေတာ့တယ္။ နွစ္ေတြၾကာလာေတာ့ တခါတေလေတာ့လဲ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္လာ မလား စံုစမ္းၾကည့္ေပမယ္ ထူးမျခားနား။ 

ဒီမွာ သိၾကြမ္းတဲ့ နုိင္ငံတကာက သူငယ္ခ်င္းေတြကလဲ က်မရဲ. ဖုန္းေခၚရတာ ေစ်းၾကီးတာ၊ ေခၚရခက္တာ ညည္းသံၾကားေတာ့ ဘယ္ ဖုန္းကဒ္၊ ဘယ္လိုင္းဆို ေစ်းအလြန္သက္သာတာ။ ဥပမာ အိႏၵိယ၊ အီရပ္၊ သီရိလကၤာ၊ တရုုပ္ အားလံုး ဖုန္းေခၚရင္ ၁မိနစ္ကို ၁ျပားပဲေပးရတာ။ ေခၚၾကည့္ ေျပာျပၾကေပမယ့္၊ က်မသိသေလာက္ ျမန္မာကို ေခၚဖို.ေစ်းအခ်ိဳဆံုး ရနိုုင္တာကေတာ့ ျပား၂၀ထပ္ မနဲ။ ဒါေတာင္ ဖုန္းလိုင္းက ၾကည္တာမဟုတ္၊ မၾကာခဏ လုိင္းျပတ္က်တဲ့ ေရာဂါက ရွိေသး။ 

စကားမစပ္ ျမန္မာနိုင္ငံက မိုဘိုင္းေတြ အေၾကာင္းလဲ ေတြးမိေသးျပန္ပါတယ္။ ဒီ အဂၤလန္ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း အလုပ္ မရေသးခင္ ဖုန္းလိုတယ္ဆိုျပီး အမ်ိဳးသားက မိုဘိုင္းဖုန္း ၁လံုးဝယ္ေပးပါတယ္။ မွတ္မွတ္ရရ ေပါင္ ၂၀ ေက်ာ္ေလးပဲ ေပးရတယ္။ SIM ကဒ္က အလကား ရပါတယ္။ ဖုန္းဆိုင္ေတြက ေရာင္းခ်င္လြန္းလို.ေလ။ က်မ ရန္ကုန္မွာ ေနတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက မိုဘိုင္းဆိုုတာ လူတုိင္း မကိုင္နိင္။ SIM ကဒ္က အစိုးရဆီက ေမွာင္ခိုနဲ.မဟုတ္တရုုတ္ ေပါက္ေစ်းနဲ.ဝယ္ရတာ။ အဲဒီေတာ့ ဖုန္းကိုင္နိုုင္သူေတြက မိုဘိုင္းဖုန္းေတြကို အေဆာင္အေယာင္တခုလိုု ရွိဳးျပစရာ တခုလို ခါးၾကားမွာ ခ်ိတ္ထားတတ္ၾကတာ ဒီမွာ ေျပာျပေတာ့ အေပါင္းအသင္း အားလံုးက တအံ့တၾသ။

ဒါတင္ ဘယ္ကဦးမလဲ။ Gmail တို. Gtalk တို.ကို တရားမဝင္ဘူး ေျပာျပီး ပိတ္ထားခဲ့တာလဲ တို.နိုုင္ငံ။ Viper လို အင္တာနက္ကေန ဖုန္းေျပာလုိ.ရတဲ့ applications ေတြကို တရားမဝင္ဘူး ဆိုျပီးေျပာတာလဲ တုိ. ျမန္မာနိုင္ငံပါပဲ။ ေျမာက္ကိုးရီးယားတို အီသီယိုးပီးယားတုိေတာင္ အဲလို အေျခအေနမ်ိဳး ၾကံဳဖူးမယ္မထင္။

အဲ မဆီမဆိုင္ ထဲ့ေျပာရရင္ က်မတို.နိုင္ငံရဲ. လတ္တေလာ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲလာမွဳနဲ.အတူ အခု ျမန္မာ အစုိးရ အဖြဲ.အစည္းေတြမွာလဲ ေခတ္မွီစြာ အင္တာနက္ သံုးလာၾကပါျပီ။ ကိုယ္ပိုင္ ဝက္ဘ္ဆိုုဒ္ေတြ ရွိလာၾကပါျပီ။ ဥပမာ က်မတို. ေဆးေက်ာင္းရဲ. ကိုယ္ပိုင္ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္က အစေပ့ါ။ ေတာ္ေတာ္ၾကီး ေခတ္မွီလာျပီေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအစိုးရ ရံုးေတြရဲ. ဆက္သြယ္စရာ အီးေမးလ္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ Gmail accounts ေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာ မ်ားပါတယ္။ အသိတေယာက္ မၾကာေသးခင္က အလုပ္အတြက္ ေဆးေက်ာင္းက စာလိုေတာ့၊ ေတာင္းတဲ့သူကို ငါတုိ.ေဆးေက်ာင္းကို တိုက္ရိုုက္ စာေရး၊ ဒါမွမဟုတ္ အီးေမးပို.ေတာင္းလိုက္ေပါ့ ဆိုေတာ့ ေတာင္းတဲ့သူေတြက Gmail နဲ. အီးေမး လိပ္စာကိုၾကည့္ျပီး အဲဒါ တကယ့္ တရားဝင္ အီးေမးဆိုတာ မယံု။ က်မ အသိက နာမည္တုနဲ. ဝင္ဖြင့္ထားတယ္လို. ထင္ျပီး စြပ္စြဲေနေသးတာ။ 

ကဲ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပီးေတာ့မွာ မဟုတ္၊ အခုေတာ့ ညဥ္.နက္လာျပီမို. ညည္းတာေတြကိုရပ္ျပီး ည အိပ္ယာဝင္ရပါေတာ့မယ္။ အားလံုး အိပ္မက္ လွလွ မက္ၾကပါေစ ........

က်မနဲ. ဘီတပ္ကုလားထိုင္

တေန.ကေပါ့ က်မလုပ္တဲ့ ေဆးရံုမွာ ဘီးတပ္ကုလားထုိင္ေလးေတြ သြားၾကည့္မိတယ္။ အားကစားမွာလဲ မသန္စြမ္းသူမ်ားက ဘီးတပ္ကုလားထုိင္နဲ. ကစားနည္းမ်ိဳးစံု ကစားတာရွိေတာ့ သူတို. သံုးတဲ့ ကုလားထိုင္ေတြ က်မလဲ နားလည္ထားေအာင္ သြားေလ့လာတဲ့ သေဘာပါ။ အဲဒီမွာ သေဘာေကာင္းတဲ့ ဆရာၾကီးတေယာက္က ဒါဆိုလဲ ဘီးတပ္ကုလားထိုင္ တခုေလာက္ ယူျပီး ေဆးရံုုေဘးပတ္ဝန္းက်င္ ေလွ်ာက္ေမာင္းၾကည့္ပါလားတဲ့။ အဲဒီေတာ့ က်မ ေတြးမိတာ ဘီးတပ္ လက္တြန္းလွဲ ဆိုရင္ေတာ့ က်မ လက္ေမာင္းက အဲေလာက္ သန္တာမဟုုတ္။ ပင္ပန္းေရာ့မယ္။ လွ်ပ္စစ္နဲ. လုပ္တဲ့ ကုလားထိုင္ေလးေတြ ဆုိရင္ေတာ့ လက္ညိွဳး လက္မ ၂ ေခ်ာင္းထဲနဲ. ေမာင္းလိုရေတာ့ စမ္းၾကည့္တာေပါ့ ဆိုျပီး က်မနဲ. အသိ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ ေကာင္မေလးတေယာက္နဲ. အတူ ေဆးရံုု အျပင္ဘက္ကို လွ်ပ္စစ္ ဘီးတပ္ ကုလားထိုင္ တေယာက္တလံုးနဲ. ထြက္ျဖစ္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ 

စေမာင္းခါစဆိုေတာ့ ဟိုယိုင္ယိုင္ ဒီယိုင္ယိုင္၊ ဟိုတိုးလိုက္ ဒီတိုးလိုက္။ လမ္းမွာေတြ.တဲ့ လမ္းသြားလမ္းလာေတြေတာ့ က်မတို.ကို ၾကည့္ျပီး မသန္မစြန္းသူ ေကာင္မေလးေတြ တကယ္ထင္ျပီး တခ်ိဳ.လဲ သနားတဲ့ မ်က္လံုးေလးေတြနဲ.။ တခ်ိဳ.လဲ ေသေသခ်ာခ်ာ လမ္းဖယ္ေပးၾက။ တခ်ိဳ.ကလဲ အားေပးတဲ့ အျပံဳးေလးေတြ ျပံဳးျပသြားေသး။ တခ်ိဳ.ကေတာ့ က်မတို.လမ္းက်ဥ္းေလးကို မရမက ျဖတ္ေနေတာ့ ဘာကူေပးရမလဲ အဆင္ေျပရဲ.လား ဆိုျပီး ေဖၚေရႊတဲ့ အျပံဳးေတြနဲ. လာကူေပးၾက ျပန္ပါတယ္။ လမ္းကူးေတာ့လဲ ကားေတြက က်မတို. လမ္းျဖတ္ျပီးတဲ့ အထိ စိတ္ရွည္လက္ရွည္နဲ. ေစာင့္ေပးၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ.ဆို လက္ေတာင္ ျပသြားလိုက္ေသး။

က်မေတာ့ စိတ္ထဲ တမ်ိဳးခ်ည္း ျဖစ္မိတာ အမွန္။ ဘယ္လို ျပန္ေျပာရမယ္ မေျပာတတ္။ တခါတေလ လမ္းျဖတ္ကူးရမယ္ဆိုရင္ စိတ္ထဲ ေၾကာက္တာ စိုးရိမ္တာမ်ိဳး ျဖစ္မိသလို၊ လမ္းက မညီညာ အဖုအထစ္ေတြ မ်ားေနရင္ ငါျဖတ္လိုရပါ့မလား ပူပန္မိတာလဲ မၾကာခဏပါ။ ေဘးကလူေတြရဲ. ဂရုုဏာ အျပံဳးေတြကို ၾကည့္ျပီးေတာ့လဲ တကယ္ မသန္းစြမ္းသူေတြ ဘယ္လိုမ်ား ခံစားရမလဲ ေတြးမိတာ အမွန္။

ဒီမွာ ဒုကၡေတြ.စရာက ေပၚလာေသး။ က်မရဲ. ဘီးတပ္ကုလားထုိင္ ဘီးက ေျမနိမ့္ထဲ ကၽြန္က်ျပီး ျပန္ရုုန္းလို မရေတာ့။ ကားဘီး ႏြံနွစ္သလို ဘီးက တဝွီဝွီလယ္ျပီး ကုလားထိုင္က မေရြ.။ က်မလဲ ဘာလုုပ္ရမွန္းမသိ။ အဲဒီအခ်ိန္မွ ခပ္တည္တည္နဲ. ဘီးတပ္ကုလားထိုင္ေပၚက ထျပီး ကုလားထိုင္မေရႊ.ရင္လဲ ေဘးကလူေတြ၊ ေစာေစာက ဂရုဏာ အျပံဳးနဲ.လူေတြ၊ ေတြ.သြားရင္ က်မကို ဒုကၡသည္ ေယာင္ေဆာင္သူဆိုျပီး ကေလာ္ဆဲေတာ့မယ္။ ထမရ ျပဳမရ၊ ဘီးကလဲ မေရြ. က်မ ေတာ္ေတာ္ ေခၽြးျပန္သြားခဲ့ရပါတယ္။ ေတာ္ပါေသးတယ္။ လမ္းဟို တဘက္ခ်မ္းက လူတေယာက္က လာျပီး တြန္းမျပီး လမ္းေပၚျပန္တင္ေပးလို. ျပန္ဆက္သြားလို.ရသြားပါတယ္။ တကယ္ မသန္စြမ္းသူသာဆုိရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္မ်ား စိုးရိမ္ ေၾကာက္စိတ္ဝင္သြားမလဲေနာ္။

အဲဒီလိုနဲ. ၁နာရီနီးနီး က်မတုိ ၂ေယာက္ ေတြ.ရာ လမ္းေလ်ွာက္ေမာင္းျပီး ေဆးရံုုထဲ အဆင္ေျပစြာ ျပန္ေရာက္လာပါတယ္။ ကဲ ဘာ အထစ္အေငါ့မွ မရွိ။ လူကလဲ ဘီးတပ္ကုလားထိုင္ေပၚမွာ နဲနဲ ရဲလာျပီ။ အားလံုးလဲ ျပီးျပီဆိုတဲ့ စိတ္နဲ. ေဆးရံု ေရွ.တဲ့တဲ့ ပလက္ေဖါင္းေပၚ က်မ အရွိန္နဲ. တက္လိုက္တာ ပလက္ေဖါင္းက နဲနဲ ျမင့္ျပီး အဖုျဖစ္ေနေတာ့ ကုလားထိုင္က ဝုန္းကနဲ ေဆာင့္ခုန္လိုက္တာ က်မလဲ အုုန္းကနဲ ကုလားထိုင္ေပၚက ေျမာက္တက္ျပီး လမ္းမေပၚ ဖင္နဲ ျပဳတ္က်ပါေရာ။ ေဆးရံုေရွ.တဲ့တဲ့ လူနာတင္ယဥ္ေတြ ရပ္ထားတဲ့ေနရာ။ Paramedics လုိ.ေခၚတဲ့ ေရွးဦးျပဳ ကုသတဲ့ သူေတြရဲ. ေရွ.တဲ့တဲ့ကို ျပဳတ္က်တာ။ သူတို.က က်မကို သိေနျပီးသား သူေတြဆိုေတာ့ တကယ္ မသန္စြမ္းသူ မဟုတ္မွန္း သိေနေတာ့ ရယ္ခ်င္တဲ့ မ်က္နွာေတြနဲ. တခြိခြိ လုုပ္ျပီး .. “အဆင္ေျပရဲ.လား၊ ဘယ္နားနာသြားလဲ” လာေမးၾက လာထူေပးၾကပါေရာ။ က်မလဲ အရွက္ေျပ ရယ္က်ဲက်ဲ နဲ. .. “ဟဲဟဲ နာပါဘူး ရပါတယ္ ရပါတယ္” ဆုိျပီး .... က်မရဲ. တေန.တာ စြန္.စားခန္းေလး ျပီးစီးသြားခဲ့ရပါတယ္။ 

ခါးနာတတ္သူ နဲ. ပိုးသတ္ေဆး

တေလာက ထြက္လာတဲ့ စာေစာင္တခ်ိဳ.မွာ ေဖၚျပထားတဲ့ နာတာရွည္ ခါးနာတတ္သူေတြနဲ. ရက္ ၁၀၀ ပိုးသတ္ေဆးကုထံုးကို လူအေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္ဝင္တစားရွိလွ ပါတယ္။ 

အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုုင္ငံမွာ ခါးနာတဲ့သူေတြ အလြန္ေပါပါတယ္။ ေနမေကာင္းလို. အလုပ္မလုပ္နိုင္တဲ့ Off Sick ေခၚရတဲ့ ေရာဂါေတြထဲမွာ ခါးနာတာက နံပါတ္ ၁ ကေန ၅ အတြင္းမွာ ရွိပါတယ္။ ေဆးရံုု ေဆးခန္းမွာေတြ.ရတဲ့ လူနာေတြ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ ေတြမွာလဲ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ခါးနာတတ္သူေတြ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။

ပံုမွန္ဆိုရင္ ခါးနာတတ္သူေတြကို exercises (အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ က်မတို. ေခၚတဲ့ Core muscle exercises/ Core stability exercises) ဆိုတာေတြနဲ. သက္သာေအာင္ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ေအာင္ သင္ျပ ရွင္းျပ ရပါတယ္။ တခ်ိဳ.လဲ သက္သာသြားျပီး တခ်ိဳ.ၾကေတာ့လဲ  Private Physio/ Chiropracter ဆိုုတာေတြနဲ. အပ္စိုက္တာ၊ နွိပ္တာ၊ အဆစ္ေတြ ေလ်ာ့ေအာင္ manipulation ဆိုတာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး စမ္းသပ္ ကုၾကတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ေပ်ာက္တဲ့သူ ရွိသလို ဆရာမ်ား သားေသ၊ ပိုဆိုုးျပီး နာတာရွည္ ျဖစ္ကုန္တာေတြကလဲ အလြန္မ်ားတာကိုး။ ခက္တာက ဒီနိုုင္ငံမွာ Benefits/ compensation ဆိုတာေတြက ရွိေတာ့ အလုပ္မလုပ္နိုင္ရင္ အစိုးရ ေထာက္ပံ့စာနဲ.သက္ေတာင့္သက္သာ အိမ္မွာေနျပီး ေကာင္းေကာင္း စားလို. ေနလို.ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တခ်ိဳ.ကလဲ ေရာဂါ မသက္သာခ်င္ေတာ့ ..။ အဲဒီေတာ့ အခက္ေတြ.တာ က်မတို.လို က်န္းမာေရး နယ္ထဲကသူေတြ။ 

ခါးနာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ခါးမွာ Vertebra ဆိုတဲ့ အရိုုးေလးေတြရွိပါတယ္။ vertebra ေတြရဲ. ၾကားမွာ Disc ဆိုတဲ့ အရိုးပါး ဂ်က္လီ အိပ္ကေလးေတြ ရွိပါတယ္။ vertebra ေတြ ၾကားထဲကေန အာရံုုေၾကာေလးေတြ ထြက္လာျပီး ေျခေထာက္ထဲကို သြားၾကတယ္။  vertebras အရိုုးေတြ သူ.ေနရာ တက်ရွိေအာင္ ေထာက္ခံေပးထားတဲ့ ၾကြက္သား အရြတ္(fascia) ဆိုတာေတြကလဲ ရွိပါတယ္။ 

အဲဒီေတာ့ ခါးနာတာ ေဘးေထာက္ခံထားတဲ့ ၾကြက္သား အရြတ္ေတြက နာတာလား (က်မတိုေခၚတဲ့ Mechanical back pain)။ Disc ကေလး ေပါက္သြား က်ြန္သြားျပီး နာတာလား။ ခါးမွာ အာရံုုေၾကာညွပ္မိျပီးနာတာလား အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ရွင္းရရင္ စာအလြန္ ရွည္သြားမွာမို .... အားလံုုး ေက်ာ္ခ်ပါျပီ။

အခုုေျပာမွာက Disc ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ခါးနာတတ္သူေတြ။ Disc က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေပါက္သြားျပီး အထဲက ဂ်ယ္လီလို အရာေလးေတြ ကၽြန္ထြက္လာျပီး ေဘးမွာရွိတဲ အာရံုုေၾကာေလးေတြကိုု သြားဖိမိတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ. လူနာေတြကေတာ့ ဘာမွ လုုပ္စရာမလို အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ. အမွ် ေပ်ာက္သြားတတ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ.လူနာေတြမွာေတာ့ steoid နဲ. Nerve Block ေဆးထိုးေပးရတာ၊ ဒါမွမသက္သာေသးရင္ ခြဲကုရတဲ့ Microdiscetomy (ကၽြန္ေနတဲ့ disc ေနရာေလး လွီးထုုတ္ပစ္တာ) Vertebra fusion (disc တခုလံုုး ဖယ္ထုုတ္ျပီး အရိုုး ၂ခု ဆက္လိုက္တာ) ဆိုုတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ရပါတယ္။ 

အဲဒီမွာ သုေတသန အုပ္စုု တစုုက ေတြ.လာတာ လူနာအမ်ားစုရဲ. ဖယ္ထုတ္လိုက္တဲ့ disc မွာ Propionbacterium acnes လို.ေခၚတဲ့ ပိုးဝင္ေနတာ ေတြ.ရတယ္တဲ့။ 

ဒါနဲ. လူနာ အုပ္စု တစု (Disc ကၽြန္ျပီး ၆လေက်ာ္ ခါးနာသူမ်ား၊ MRI scan မွာ disc protrusion + Modic changes (ေဘးက vertebra အရိုုးမွာ ေရာင္ေနတာ) ရွိတဲသူေတြ) စုုျပီး ရက္ ၁၀၀ ပိုးသတ္ေဆး (Amoxicillin + Clavulanic acid 500/125) ကိုေပးၾကည့္ပါတယ္။ ၆လ၊ ၉လ၊ ၁နွစ္ follow up မွာ ပိုးသတ္ေဆး ေသာက္တဲ့ သူေတြက Placebo ေသာက္သူေတြထက္ သိသိသာသာ  ေတာ္ေတာ္ သက္သာလာတာ ေတြ.ရသတဲ့။ 

စာေရးပ်င္းေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ အေသးစိပ္ေတာ့ မေရးေတာ့ပါ။ ဒါေပမယ့္ေတြးမိတာက ျမန္မာနိုုင္ငံမွာလိုု ပိုုးသတ္ေဆး အကန္းအသပ္ အတားအျမစ္ မရွိ တြင္တြင္သံုုးျပီး Physio ေကာင္းေကာင္း မရွိတဲ့ နိုင္ငံလိုမ်ိဳးမွာ ဒါဟာ နာတာရွည္ ခါးနာသူေတြအတြက္ ပုုစၦာ အေျဖ တခုမ်ား ျဖစ္လာ မလားလို.ပါ။ 

Rick Heizman's response article to Hannah Beech's Time cover story

This landed in my inbox today.

http://www.scribd.com/doc/149330934/TIME-CRIME-Response-to-terrible-article-in-TIME

Internet and emails

က်မ အဂၤလန္လာတာ ၂၀၀၅ အကုန္မွာ။ ျမန္မာမွာ ေနတုန္းက အဲဒီ အခ်ိန္က အင္တာနက္ဆိုတာ သိပ္မသံုုးၾကေသး။ က်မ အမ်ိဳးသားက က်မထက္ ၅လေစာ အဂၤလန္ေရာက္တာဆိုေတာ့ သူ.ဆီဆက္သြယ္ခ်င္ရင္ က်မ ေယာကၡမအိမ္မွာ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ထားေတာ့ အဲဒီကေန အီးေမးပို.ရပါတယ္။ ေယာကၡမရဲ. account ကေနေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးသားဆီ ဘယ္လိုလြမ္းေၾကာင္း ခ်စ္ေၾကာင္းေတြေတာ့ ေျပာလို.မရဘူးေပါ့။ ဟီးဟီး။ 

အဲဒီ အခ်ိန္က အမ်ိဳးသားက က်မကို ကိုယ္ပိုင္ အီးေမး အေကာင့္ ဖြင့္ေပးမယ္ဆိုေတာ့ က်မက “ပိုက္ဆံကုန္တယ္ မလုပ္နဲ.”လို. ေျပာမိေသးတယ္။ ပိုက္ဆံေပးျပီး ဖြင့္ရတယ္ ေအာက္ေမ့လို.ေလ။ အမ်ိဳးသားက မဟုတ္ဘူး အလကား ဖြင့္ရတာဆိုေတာ့ ဝမ္းသာအားရ အဲဒါဆိုရင္ ဖြင့္ပါဦးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာနိုင္ငံမွာ gmail, hotmail ဆိုတာေတြ ပိတ္ထားေတာ့ က်မကိုယ္တိုင္ေတာ့ သံုးလို. မရ။ ဒါေပမယ့္ သံုးလို. ရတာ မရတာက အေၾကာင္း မဟုတ္။ ကိုယ္နာမည္နဲ. အီေမးအေကာင့္ ရွိတယ္ဆိုတာနဲတင္ က်မမွာ ဝမ္းသာလံုုး ဆို.ေနျပီ က်မအတြက္ ဂုုဏ္ယူစရာ တခု။ 

ဒါနဲ. က်မ အဂၤလန္ေရာက္လာေတာ့ အင္တာနက္ အီးေမး အလကား သံုးရပါျပီ ဆိုျပီး ဝမ္းသာအားရ ရွိရွိသမွ် အီးေမးေတြ လိုက္ဖြင့္တာ Gmail, hotmail, yahoomail စံုလို.။ တခ်ိဳ.ဆို နာမည္ ၂မ်ိဳး account ၂ခု ၃ခုေတာင့္ ဖြင့္လိုက္ေသး ဟီးဟီး။ ေနာက္မွ accounts ေတြ မ်ားျပီး လိုက္စစ္ရတာ အခ်ိန္ကုန္လြန္းလို. passwords ေတြလဲ ေမ့လိုေမ့။ ကိုယ့္ကိုေတာင္ ဟက္လုပ္တာ ခံရေသး။ ဒါနဲ. ေနာက္မွ account တစ္ခုပဲ စြဲစြဲျမဲျမဲ သံုးျဖစ္သြားတာ ဆိုုပါေတာ့။

အဲဒီ ေရာက္ခါစ အခ်ိန္တုုန္းကေတာ့ ေဆးရံုုက အိမ္မွာ ငွားေနတုုန္း။ အိမ္မွာ ကိုယ္ပိုင္ အင္တာနက္ သံုးလို.မရေသး။ ေဆးရံုုမွာ အလုပ္လုပ္ျပီးရင္ ညေနဆိုရင္ လိုင္ဘရီကိုသြား လာသမွ် အီးေမးစစ္ ျပန္စရာရွိတာျပန္ အိမ္ကို အီးေမးပို.ဆိုုတာေတြ လုပ္ရပါတယ္။ အလုပ္ေတြကလဲ ေလွ်ာက္ထားခ်ိန္ဆိုေတာ့ ညေနဆို ရင္ခုန္စြာ ဘာသတင္းထူး မ်ားရွိမလဲ လို အေျပးအလႊား သြားျပီး အီေမးစစ္ရတာ။ ဘာအလုပ္ေတြ ထြက္လဲ အင္တာနက္မွာ သြားရွာရတာ။ ေဆးရံု လိုင္ဘရီမွာ သံုးရတာဆိုေတာ့ website ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတာ့ သံုးမရေအာင္ ပိတ္ထားေသးတာေပါ့။

အဲဒီအခ်ိန္ က်မ သံုးတဲ့ ဖုန္းကေလးကလဲ motorola ေသးေသးျပားျပားေလး။ ဖုန္ေခၚတာနဲ. text ပို.တာ ၂ခုပဲ သံုုးလုိ.ရတယ္။ 

ဒီလိုနဲ ၂၀၀၆ - ၂၀၀၈ထိ isle of man မွာ အလုပ္လုပ္ေတာ့ အိမ္မွာ အင္တာနက္ သံုးလို.ေတာ့ ရသြားပါတယ္။ ေဆးရံုုကအိမ္ ေဆးရံုုက အင္တာနက္လိုင္း ဆိုေတာ့ အင္တာနက္ကေတာ့ နဲနဲေတာ့ ေနွးပါတယ္။ အလုပ္က ျပန္ေရာက္မွ ညေနခင္းေတြဆို အိမ္ သူငယ္ခ်င္းေတြဆီကို အီးေမးပို.တာ လုပ္ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကိုရီးယားကားေတြ Youtube ကေန. ၾကည့္ျပီးေတာ့လဲ ျမန္မာျပည္ကို အလြမ္းေျဖရတာ အေမာ။ 

၂၀၀၈ခုနွစ္ Liverpool ေျပာင္းတဲ့ အခ်ိန္ၾကေတာ့ အိမ္မွာ အင္တာနက္ ဆက္ဖို. ၃ပတ္ေလာက္ ေစာင့္ရမယ္တဲ့။ ဒါနဲ. အဲဒီ အခ်ိန္မွာ iphone ေတြ ေပၚခါစ၊ ဖုန္းနဲ. အင္တာနက္ သံုးလို.ရတယ္။ အီးေမး စစ္လို.ရတယ္တဲ့။ ကဲ လမ္းသြားရင္း အလုပ္လုပ္ရင္း ... အခ်ိန္ျပည့္ အီးေမးစစ္လိုရမယ္တဲ့၊ အဲဒီအခ်ိန္က က်မလဲ မယံုတဝက္ ယံုတဝက္ နဲ. ကဲသံုးၾကည့္တာေပါ့ဆိုျပီး အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး iphone သံုးလိုက္တာ အခုု အထိပဲ ဆိုုပါေတာ့။ အခုေတာ့ က်မရဲ. ဖုန္းဟာ က်မေန.စဥ္ လုုပ္ေနက် အလုပ္ေတြအတြက္ တကယ့္ မျဖစ္မေန အေရးပါတဲ့ အရာ တခုျဖစ္လာပါတယ္။

က်မအလုပ္အတြက္ အီးေမးဆိုတာကလဲ အလြန္ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ တခုမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ အလုပ္ကိစၥ အားကစား သမားေတြရဲ. ဒါဏ္ရာ က်န္းမာေရး ဆိုတာေတြ အီးေမးနဲ.ေန.စဥ္ ေဆြးေႏြးရပါတယ္။ အခုေတာ့ အလုပ္ထဲမွာ နဲနဲ အားျပီး ဆိုတာနဲ. ဖုန္းနဲ.ပဲ အီးေမးစစ္တာ ျပန္တာ လုပ္လိုက္ေတာ့ အရင္ကလို ညေန ေဆးရံုုအလုုပ္ ျပီးတဲ့အထိ ေစာင့္စရာ မလိုေတာ့။ အလုပ္ကိစၥေတြလဲ မေႏွာင့္ေနွးေတာ့။ က်မအတြက္ ညေနခင္းကလဲ အားတဲ့ အခ်ိန္ ပိုမ်ားလာတာေပါ့ေလ။ အားရင္ အားသလို အလုပ္မွာ ပ်င္းေနရင္ facebook လို twitter လိုေတာင္ ဝင္စပ္စုတာေတြ မၾကာခဏ လုပ္ျဖစ္လိုက္ေသး။  

အခုေတာ့ iphone တင္မက ipad, tablets ေတြ အျပင္ .... ပိုု ျမန္တဲ့ 4G network, ကိုယ္နဲမကြာ ယူသြားလုိ.ရတဲ. personal wifi hotspot .... Fibre optic broadband အစရွိသျဖင့္ အသစ္ အသစ္ေတြ ေပၚလာတာ တခါတေလမ်ား လိုက္လို.ေတာင္မမွီ။ ေနာင္ ဘာမ်ား ထပ္ေပၚမလဲ က်မတို.ရဲ. ေနစဥ္ဘဝကို ဘယ္လို သက္ေရာက္မွဳရွိဦးမလဲ ဆိုုတာ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ျပီး အခုုေတာ့ က်မရဲ. ပ်င္းစရာေကာင္းတဲ့ အလုပ္ဘက္ ျပန္ဆက္လုိက္ပါဦးမယ္။

ဆရာဝန္ နဲ. လူနာမ်ား

ဒီရက္ပိုင္း Jude Law ရဲ. Side effect ဆိုုတဲ့ ရုုပ္ရွင္ကို ၾကည့္ျဖစ္တယ္။ ပထမေတာ့ ပ်င္းလို. အမ်ိဳးသားနဲ. ဘာရယ္မဟုတ္ ထိုင္ၾကည့္ျဖစ္တာ။ ဆရာဝန္ကားျဖစ္ေတာ့ ပိုစိတ္ပါဝင္စားစြာ ၾကည့္မိတယ္။ 

Jude Law က စိတ္ေရာဂါကု ဆရာဝန္။ အလြန္ေတာ္ ေအာင္ျမင္တဲ့ ဆရာဝန္ေကာင္း တေယာက္။ မင္းသမီး (Rooney Mara)  က စိတ္ဓါတ္က် ေရာဂါ ခံစားေနသူ။ သံုးေနက် ေဆးေတြနဲ. မသက္သာေတာ့ ေဆးအသစ္ကို သံုးၾကည့္တယ္။ အဲဒီ ေဆးအသစ္ေၾကာင့္ မင္သမီးက Sleep Walking (အိပ္ေနရင္း လမ္းထေလွ်ာက္တာမ်ိဳး) နဲ. သူ.အမ်ိဳးသားကို သတ္လိုက္ပါေရာ။ အဲဒီမွာ မင္းသားက အလြန္ေအာင္ျမင္တဲ့ ဆရာဝန္ဘဝကေန စစ္ေဆးခံရတာ၊ တရားရံုးတက္ရတာ (expert witness အေနနဲ.ပါ) အလုုပ္ျပဳတ္တာ .... ဆိုတဲ့ ဂရက္ေပါင္းမ်ားစြာ သူ.ကိုရိုုက္လာပါေရာ ..

ဆရာဝန္တေယာက္ျဖစ္ေတာ့ က်မတို. လင္မယားအတြက္ေတာ့ အေတာ္ ၾကည့္ေကာင္းတဲ့ ကားပါ။ သံေဝဂ ရစရာ လူနာေတြနဲ. အထူး ဂရုုထားစရာ သခၤန္စာေတြလဲ ရေစပါတယ္။

ရုုပ္ရွင္ဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုုးေတာ့ လွဲ.ကြက္ေလးနဲ.ေပါ့ေလ။ ဒါကိုေတာ့ ထဲ့မေရးေတာ့ဘူး။ Thriller/ Drama စိတ္ဝင္စားရင္ ၾကည့္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။

က်မ လက္ေထာက္ဆရာဝန္ ဘဝတုန္းက (Foundation Year 2) စိတ္ေရာဂါ႒ာန မွာ ၄လ အလုပ္ လုပ္ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ေတြ.တဲ့ ဆရာဝန္မၾကီး တေယာက္ေျပာဖူးတာ က်မလံုုးဝ မေမ့။ သူရဲ. လူနာတေယာက္ Manic Depressive disorder နဲ. စိတ္ေရာဂါကုေဆးရံုုမွာ တက္ေနတာ ၆လေက်ာ္။ လူနာလဲ အေတာ္သက္သာလာျပီဆိုပါေတာ့။ တသက္လံုုး လူနာကို ေဆးရံုုမွာ တင္ထားလို.မရ။ လူနာကလဲ အိမ္ျပန္ခ်င္ဆိုေတာ့ ၂ရက္ အိမ္ခဏ ျပန္ခြင့္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ လူနာဟာ Liverpool ေဘာလံုးပြဲသြားၾကည့္ျပီး သူအားေပးတဲ့ အသင္းရွဳံးေတာ့ စိတ္တုိ စိတ္ေဖာက္လာျပီး ေဘးမွာရွိတဲ့ လူကိုု ဓါးနဲ. ထိုးလိုက္တာ ပြဲခ်င္းျပီး ေသပါေရာတဲ့။ က်မအသိ ဆရာဝန္မေတာ့ အဲဒီက စျပီး စိတ္ေရာဂါကု ဆရာဝန္မလုပ္ခ်င္ေတာ့ပါဘူး ဆိုျပီး အရက္စြဲတဲ့ လူေတြကို ပဲကုတဲ့ဘက္ကို ေျပာင္းလိုက္တယ္တဲ့။

ဘာရယ္မဟုုတ္ ျပန္ေတြးျဖစ္တာေလးပါ။ ကိုယ့္ေၾကာင့္ တိုက္ရိုုက္မဟုတ္လဲ သြယ္ဝိုက္တဲ့ နည္းနဲ. လူတေယာက္ေသသြားရတာလား။ တရားဥပေဒအရ အေရးယူစရာ မရွိေတာင္မွာ ကိုယ့္အသိစိတ္နဲ တသက္လံုုး ေနာင္တေတြရေနေစမလား။