ေအာ္စကာ ပစ္စ္တိုးရိယပ္စ္ ဆိုတဲ့ နာမည္ဟာ အားကစားေတြ အေၾကာင္းစိတ္ဝင္စားတဲ့ သူမ်ား အမ်ားစု ၾကားဖူးျပီးသား ျဖစ္နိုုင္ေလာက္ပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သတင္းဖတ္တဲ့ လူမ်ား သူ.ရဲ့ ေလာေလာလတ္လတ္ ေမာ္ဒယ္ရည္းစားကိုု ေသနတ္နဲ. ပစ္သတ္တဲ့ သတင္းကို ေတြ.မိဖတ္မိေကာင္း ဖတ္မိပါလိမ့္မယ္။ သူဟာ က်မရဲ့ အရင္က အားကစားသမားေတြ ထဲမွ ခ်ီးက်ဴးအားက်ခဲ့ရတဲ့ အားကစားသမား တေယာက္လဲ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဟုိးအရင္ထဲက က်မ အခ်ိန္ရရင္ သူ. အေၾကာင္းေရးဦးမယ္ ဆိုုျပီး အားခဲထားတာပါ။
သူဟာ ေတာင္အာဖရိကနုိင္ငံမွ ေျခနွစ္ဖက္လံုုး ျဖတ္ထားျပီး အိုုလန္ပစ္ေရာ၊ မသန္စြမ္းသူေတြပဲ ျပိဳင္တဲ့ ပါရာအုုိလန္ပစ္ေရာမွာပါ ဝင္ျပိဳင္ခဲ့ျပီး ေရႊတံဆိပ္ကိုုင္ထားသူ တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ အခု အျမန္ဆံုုး ဆိုုတဲ့ world record ကိုု ကိုုင္ထားသူလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ.ကိုု သူရဲ့ ေျခတုုေၾကာင့္ လူအမ်ား၊ သတင္းစာေတြထဲမွာ Blade Runner လိုု.လဲ အသိမ်ားၾကပါတယ္။
သူဟာ ေမြးတုန္းက ေျခနွစ္ဖက္လံုုးမွာ fibula လိုေခၚတဲ့ အရိုုးမပါဘဲ ေမြးလာတဲ့ သူပါ။ အသက္ ၁၁လသားအရြယ္မွာ ေျခနွစ္ဘက္လံုး ဒူေခါင္းေအာက္ကေန ျဖတ္လိုုက္ရပါတယ္။ ငယ္စဥ္ကထဲက ေျခေထာက္မရွိေပမယ့္ ဘဝကိုု အရွံဳးမေပး ေျခတုုနဲ. အားကစားေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာမွာ ဝင္ျပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ ေဘာလံုုး (Rugby)၊ တင္းနစ္စ္၊ water polo နပန္းလံုုး အစံုပါပဲ။ သူအသက္ ၁၇နွစ္မွာ တာတို ေျပးတာ စေလ့က်င့္ ယွဥ္ျပိဳင္ခဲျပီး၊ ၂၀၀၄ ပါရာအုိလန္ပစ္မွာ မီတာ ၂၀၀ အေျပးျပိဳင္ပြဲမွာ ေရႊတံဆိပ္ကို ရခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီမွာ နဲနဲေျပာရမွာက သူ.ရဲ့ ေျခတုု အေၾကာင္းပါ။ ကမၻာေပၚမွာ ေျခတုုေတြစသံုုးတာ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ထဲကလိုု. ဆိုုထားပါတယ္။ အီဂ်စ္လူမ်ိဳးေတြရဲ့ ရာဇဝင္စာသားေတြမွ အတည္ျပဳေတြ.ရွိထားတဲ့ သမိုုင္းစာသားမ်ားမွလိုု. ဆိုုပါတယ္။ သံုုးတာကေတာ့ သံ၊ အုုတ္၊ သစ္သား အစရွိသျဖင့္ ရရာေပါ့ေနာ္။ ၁၆ရာစုုမွာေတာ့ ေျခတုေတြမွာ အဆစ္ေတြ (ဥပမာ ေျခက်င္းဝတ္၊ ဒူးေခါင္းဆိုုတာေတြ) ထဲ့ ျပီးလုုပ္နိုင္လာတယ္၊ ပိုျပီး လွဳပ္ရွားသြားလာရတာ လြယ္ကူလာတယ္။ ၂၁ ရာစုမွာေတာ့ ဒီထက္ကိုု ပိုုေခာတ္မွီတဲ့ ေျခတုုေတြ၊ ပိုေပါ့ေပါ့ ပါးပါး လူရဲ့ ေျခေထာက္နဲ. တူတဲ့ ေျခတုုေတြ ေပၚလာပါတယ္။ အခုုေနာက္ဆံုုး ေခတ္အမွီဆံုုး သံုုးတာက Flexed Foot လို.ေခၚတဲ့ ကာဘြန္ဖိုုင္ဘာနဲ့ လုပ္ထားတဲ့ ေျခတုေတြပါ။ အလြန္အင္မတန္ ေပ့ါပါးျပီး အသံုုးျပဳရတာ လြယ္ကူသက္သာပါတယ္။ Oscar Pistoris သံုုးတဲ့ ကမၻာေက်ာ္ ေလာေလာဆယ္ ကမၻာ့အေကာင္းဆံုုး ေျခတုကေတာ့ "Cheetah" Flexed Foot လို ေခၚပါတယ္။
က်မတို.အေနနဲ. ဘာအားကစားလုပ္လုပ္၊ ဘယ္လို လွဳပ္ရွားမွဳကိုုပဲ လုပ္လုပ္ က်မတို.ခႏၱာကိုယ္ထဲမွာ အင္နာဂ်ီထုတ္သံုုးရပါတယ္။ ဥပမာ ကားေမာင္းရင္ ကားေရႊ.ေအာင္ Fuel ဓါတ္ဆီ ဒီဇယ္သံုးရတယ္ မဟုုတ္ပါလား။ ကားဝယ္ရင္ ဒီကားက ဆီစား သက္သာလား ဆီက်ိတ္တဲ့ ကားလားဆိုုတာ က်မတိုု. စံုုစမ္းရပါတယ္။ က်မတိုု ခႏၱာကိုယ္မွာလဲ အားကစားလုပ္တဲ့ အခါ အင္နာဂ်ီကိုု ထုုတ္သံုုးရတဲ့အတြက္ ဘယ္လိုုမ်ိဳး အင္နာဂ်ီကိုု သက္သာေအာင္လုုပ္ရမလဲ ဆိုုတာေတြ ရွိပါတယ္။ အားကစား သမားေတြအတြက္ ဆုုတံစိတ္ေတြ ရရွိေအာင္ မိမိရွိတဲ့ အင္နာဂ်ီနဲ. ဘယ္လို သက္သာျပီး အသံုးအတဲ့ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ မလိုုအပ္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြ (eg: Lactate) မထြက္ေအာင္ သံုုးရမယ္ ဆိုုတာေတြရွိပါတယ္။ ဒီ ေဘးထြက္ ဓါတ္ေတြက အားကစားသမားေတြရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ Performance ကိုု ထိခိုုက္နိုုင္ပါတယ္။ ဒါကိုု တနည္းေျပာရရင္ေတာ့ Running Economy လို.လဲ ေခၚပါတယ္။
Oscar အေၾကာင္းကိုု ျပန္ေျပာမယ္ဆိုုရင္ သူဟာ ၂၀၀၄ ပါရာအိုလန္ပစ္မွာ ေရႊတံဆိပ္ ရျပီးတဲ့ေနာက္ ပိုျပီး ေလာဘၾကီးလာတယ္။ မရပ္မနား မေနမနား ေလ့က်င့္မွဳေတြ တရပ္စပ္ လုုပ္လာတယ္။ သူ.ရဲ့ အေျပးသန္တာ ျမန္တာေတြဟာလဲ အလ်င္အျမန္ကို တိုုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုု ပိုုျမန္ေအာင္ ေျပးနိုုင္လာေလ၊ သူ.ရဲ. ရည္မွန္းခ်က္ေတြဟာ ပိုၾကီးလာေလေပါ့။ ဒီလိုုနဲ ၂၀၀၈ ေဘက်င္းမွာ လုပ္တဲ့ အိုုလန္ပစ္မွာ မသန္မစြမ္းသူမ်ားရဲ့ ပါရာအိုုလန္ပစ္ အျပင္ ပံုုမွန္သန္စြမ္းသူေတြျပိဳင္တဲ့ အိုုလန္ပစ္မွာပါ သူဝင္ျပိဳင္မယ္လုိ. ေၾကညာပါတယ္။ အဲဒီလုုိ အိုုလန္ပစ္ေရာ ပါရာအိုုလန္ပစ္ေရာမွာပါ ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့တာ သူ.တေယာက္ထဲမွ မဟုုတ္ပါဘူး။ ၁၉၈၄ အိုုလန္ပစ္မွာ ေအာက္ပိုုင္းေသလို. လက္တြန္းကုုလားထိုုင္နဲ. သြားလာရတတဲ့ Neroli Fairhall ဟာ ေလးျပစ္ျပိဳင္ပြဲမွာ အိုုလန္ပစ္ေရာ ပါရာအိုုလန္ပစ္မွာပါ ဝင္ျပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုုပဲ ညာလက္မပါဘဲ ေမြးလာတဲ့ Natalia Partyka ဟာ စားပြဲတင္ တင္းနစ္စ္မွာ ေဘက်င္းမွာလုုပ္တဲ့ အိုုလန္ပစ္နဲ. ပါရာအိုုလန္ပစ္ နွစ္ခုုလံုုးမွာ ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့တာပါ။
ဒါေပမယ့္ ေအာ္စကာအတြက္ေတာ့ ပံုုမွန္ အားကစားသမားေတြ၊ သက္ဆိုုင္ရာ လူတခ်ိဳ.ေတြက စိုုးရိမ္တာ တခုုျဖစ္လာပါတယ္။ ေအာ္စကာရဲ့ ေျခတုက အလြန္ေပါ့ျပီး သယ္ရလြယ္ေတာ့ ပံုမွန္ အေျပးသမားေတြထက္ ပိုုျမန္ေအာင္ ေျပးနိုုင္လိမ့္မယ္၊ သူ.ရဲ Running Economy ကလဲ ပံုုမွန္လူေတြ ထက္ ပိုုေကာင္းလိမ့္မယ္။ ပံုုမွန္လူေတြလိုု ေျခေထာက္က ၾကြက္သား သိပ္မသံုုးရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အင္နာဂ်ီထုုတ္ရင္း မလိုအပ္ဘဲ ထြက္လာတဲ့ Lactic acid ဆိုုတာေတြကလဲ သူမွာနဲေနလိမ့္မယ္။ ဒီေျခေထာက္တုုေတြေၾကာင့္ သူဟာ ပံုုမွန္လူ.ေျခေထာက္နဲ. ေျပးတဲ့ သူေတြထက္ အမ်ားၾကီး အေၾကာသာ တပန္းသာ ရေနတယ္ဆုိျပီး ကန္.ကြက္တာေတြ ထြက္လာပါတယ္။ သူ.ကို နည္းပညာသစ္ေတြ သံုုးျပီး ပံုုမွန္လူေတြထက္ အသားစီးက ဝင္ျပိဳင္တယ္ဆိုုျပီး စြပ္စြဲတာေတြလဲ ေပၚလာပါတယ္။ တခ်ိဳ.ကလဲ အားကစားမွာ နည္းပညာကို အသံုုးျပဳျပီး 'Cheat' လုုပ္တယ္ျပီး သူ.ကိုု ဝုိင္းအျပစ္တင္ ဝိုုင္းေဝဖန္ၾကတယ္။ ဒီလိုုနဲ. သူ.ကိစၥဟာ လူအေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ. စိတ္ဝင္စားမွဳကိုု ရလာပါတယ္။ သုုေတသန အသစ္ေတြလဲ၊ စူစမ္းေလ့လာမွဳေတြလဲ အမ်ားၾကီး စလုုပ္လာရတယ္။ တခ်ိဳ.ကလဲ သူ.ရဲ. ေျခမရွိတဲဘဝကို သနားျပီး ခ်ီးက်ဴးသလို၊ တခ်ိဳ.ကေတာ့ မေကာင္းျမင္ အားကစား ေလာကရဲ့ အလိမ္အညာ အျဖစ္ျမင္ၾကတယ္။ အဲ တခ်ိဳ.ၾကျပန္ေတာ့လဲ ငါျမန္ျမန္ ေျပးနိုုင္ခ်င္ရင္ ရွိတဲ့ ေျခေထာက္ အေကာင္းၾကီးကိုု ျဖတ္ျပစ္ျပီး ေအာ္စကာလိုု ေျခတုုတပ္ရမလား ဆိုုတဲ့ အူေၾကာင္ေၾကာင္ အေတြးမ်ိဳးေတြ ေဝဖန္တာ မ်ိဳးေတြေတာင္ ထြက္လာပါတယ္။
အားလံုုးပဲ ဒီလိုု ေအာ္စကာ အိုုလန္ပစ္မွာ ျပိဳင္မွာလား မျပိဳင္ဘူးလား၊ ျပိဳင္ရင္ေကာ သူမ်ားေတြ စြပ္စြဲတဲ့ အတိုုင္း နည္းပညာေၾကာင့္ ေရႊတံဆိပ္ေတြ အမ်ားၾကီးရမွာလား၊ ရတဲ့ ေရႊတံဆိပ္ကေကာ သူ.ကိုု ေပးမွာလား သူ.ေျခတုုကိုု တီထြင္ေပးတဲ့ သိပၺံ ပညာရွင္ကိုုပဲ ေပးရေတာ့မလားဆိုျပီး စိတ္ဝင္စားေနတုုန္းမွာ၊ IAAF ကမၻာ့ ေျပးခုုန္ျပစ္ အဖြဲ.အစည္းၾကီး ကေန ေအာ္စကာကို ပံုုမွန္ သန္စြမ္းတဲ့ လူေတြ ျပိဳင္တဲ့ ျပိဳင္ပြဲမွာ မျပိဳင္ရဘူး။ သူတိုု.ရဲ့ ဥပေဒ ပုုဒ္မ ၁၄၄.၂ အရ နည္းပညာ စက္ပစၥည္းအကူအညီ ယူျပီး တျခားျပိဳင္ဖက္ေတြထက္ သာေအာင္လုုပ္တာ ခြင့္မျပဳနိုုင္ဘူး ဆိုုတဲ့ အမိန္.ခ်မွတ္ခ်က္ကို ၂၀၀၇ခုုနွစ္၊ ေဘက်င္း အိုုလန္ပစ္မတုုိင္မီမွာ ထုုတ္ခ်လာပါတယ္။
ေနာက္ Post မွာ ဆက္ျပီး ေရးပါမယ္။
